Chuyện kể về một bạn văn

CHUYỆN KỂ
VỀ MỘT BẠN VĂN
•    tưởng nhớ nhà văn Trần Văn Nam.

1.
anh sinh trước tôi 10 năm
đáng ra là người anh cả.
khi gặp nhau anh xem tôi
là bạn. những bài anh viết
chưa từng ấn loát đã gởi
tôi xem trước như một món
quà. món quà tôi quý biết
bao nhiêu. tôi băn khoăn tự
hỏi vì sao. anh bảo duyên
văn chương vô hình vô giới.

2.
cú phone đầu anh gọi tôi
từ walnut. cali.  nói
về một bài thơ vắt dòng
có vần (*) vừa xuất hiện giữa
trào lưu thơ không vần. đó
là một hiện tượng lạ của
thơ ca một thể thơ rất
khó làm hay rất ít người
làm. vậy mà khi bài thơ
vừa đăng trên tạp chí thơ
anh đã đọc và có nhận
định ngay quả tình anh là
người bén nhạy. (nói ra điều
này chẳng phải vì anh nhận
tôi là bạn văn, sau này
là anh em kết nghĩa). nói
ra chỉ vì giữa cao trào
thơ tân hình thức là thơ
vắt dòng. vắt dòng tất nhiên
không vần điệu. chuyện muốn nói
ở đây là bài thơ vắt
dòng có vần là chuyện lạ
bốn phương vậy mà chẳng ai
đề cập tới khi đọc thơ.

3.
anh nam vốn gốc người nam
viết văn làm thơ viết tiểu
luận… người nam vốn tính tình
xởi lởi. anh nam hiền hòa
xởi lởi đời thường được thể
hiện khi lần đầu gặp nhau
tại buổi ra mắt sách thái
tú hạp ái cầm tổ chức
giới thiệu bốn tác giả miền
đông nam hoa kỳ (**)anh nam
không bắt tay tôi mà hai
tay anh nắm lấy hai bàn
tay tôi ấm áp lạ thường.

4.
anh nam vốn gốc người nam
nhưng anh không mấy thích nhậu
nhẹt bù khú. mỗi lần tôi
về quận cam tôi thường nhậu
nhẹt bù khú với nhiều anh
chị em văn nghệ cali.
anh nam thường đến gặp tôi
tại quán cà phê facto
ry cùng với các anh nguyễn
mộng giác hồ thành đức khánh
trường thành tôn đạm thạch nguyễn
nam an đặng hiền hà nguyên
du… và nhiều anh em khác…

5.
anh nam vốn gốc người nam
trong đời thường xem ra anh
xởi lởi hiền hòa là thế
nhưng trong cách viết cách đọc
thì anh thể hiện sự trầm
lắng sâu sắc là thế. anh
đọc thơ của hàng trăm nhà
thơ. trích dẫn hàng trăm câu
thơ với đầy đủ dẫn chứng
nào là thơ viễn mơ miền
nam nào là thơ trong các
thời kỳ văn học miền nam
nào là thơ siêu hình muôn
thuở nào là thơ siêu hình
hải ngoại nào là thơ mùa
thu nào là thơ hoài hương…
năm hai ngàn không sáu tôi
lại đến quận cam và anh
nam lại đến quán cà phê
factory. trên tay anh
là một phong thư màu vàng
dày cộm. phong thư đựng cuốn
sách dày cộm đã ghi sẵn
lời đề tặng. cuốn sách anh
tặng tôi là cuốn trong dòng
cảm thức văn học miền nam
phân định thi ca hải ngoại.
cuốn sách mà anh đã gởi
cho tôi đọc từng phần trước
khi ấn loát và phát hành.

6.
khi nghe tin anh bệnh nặng
tôi thật sự xúc động bàng
hoàng. chỉ ít lâu sau nhà
thơ trần yên hòa báo tin
anh nam đã vĩnh viễn rời
xa thế giới hữu hình và
hữu hạn này rồi. chắc chắn
rằng trong chuyến đi xa vĩnh
viễn này anh chẳng mang theo
được gì kể cả những con
chữ trong dòng cảm thức văn
học miền nam. nhưng tôi tin
chắc rằng những con chữ kia
sẽ đi theo anh suốt chặng
đường đến miền miên viễn ấy!...

(*) “Ở Phía Chân Trời Vô Sắc”, đức phổ, thơ vắt dòng có vần, TC Thơ, sô 22, California, 2002.
(**) bốn tác giả miền đông hoa kỳ: hoàng lộc, lâm chương, phan xuân sinh và đức phổ.

ĐỨC PHỔ